Çapraz Bağ Kopukları

Ön Çapraz Bağ Nedir?

Köpeklerdeki ön çapraz bağ (CCL), insanlardaki "ön" çapraz bağ (ACL) ile aynıdır. Femuru (uyluk kemiği) tibiaya (kaval kemiği) bağlayan, tibianın femura göre öne doğru kaymasını önleyen sert bir fibröz doku grubudur. Aynı zamanda diz ekleminin aşırı kaymasını veya dönmesini önlemeye yardımcı olur.

İnsanlarda aynı bağın travması yaygındır ve hasar en sık bazı spor aktiviteleri sırasında (futbol, ​​ragbi ve golf dahil) meydana gelir. Köpeklerde ön çapraz bağ hastalığının doğası çok daha farklıdır. Aşırı travma nedeniyle bağın aniden kopması yerine, genellikle yıpranan bir ip gibi zamanla yavaş yavaş dejenere olur. Bu önemli fark, köpeklerde çapraz bağ yaralanması için önerilen tedavi seçeneklerinin insanlar için önerilen tedavi seçeneklerinden bu kadar farklı olmasının temel nedenidir.

Köpeklerde Ön Çapraz Bağ Yaralanmasının Sebebi Nedir?

Köpeklerin büyük çoğunluğunda, uzun süreli dejenerasyonun bir sonucu olarak ön çapraz bağ (CCL) yırtılır ve böylece bağ içindeki lifler zamanla zayıflar. Bunun kesin nedenini bilmiyoruz, ancak genetik faktörler muhtemelen en önemlisidir ve belirli ırklar (Labrador, Rottweiller, Boxer, West Highland White Terrier ve Newfoundland) daha yatkın haldedirler. Genetik bir nedene yönelik destekleyici kanıtlar öncelikle aile soylarının değerlendirilmesiyle elde edilmiştir ve birçok hayvanın CCL'yi genellikle nispeten erken yaşlarda her iki dizinde de yırttığı bilgisi ortaya çıkmıştır. Obezite, bireysel konformasyon, hormonal dengesizlik ve eklemin belirli iltihaplı durumları gibi diğer faktörler de ön çapraz bağ yırtılmalarında etkin rol oynayabilir.

Köpeğimin çapraz bağ hastalığı olup olmadığını nasıl anlarım?

Topallama, CCL hasarının en yaygın belirtisidir. Bu, bazı köpeklerde egzersiz sırasında veya sonrasında aniden ortaya çıkabilir veya bazılarında ilerleyici ve aralıklı olabilir. Bazı köpekler aynı anda her iki dizden de etkilenir ve bu köpekler genellikle yüzüstü pozisyondan kalkmakta zorlanırlar ve daha çok çömelme yürüyüşüne sahiptirler. Ağır vakalarda, köpekler hiç ayağa kalkamazlar ve bu durum bazen nörolojik problemlerle karıştırılabilir.

Etkilenen bir eklemin içinde neler olur?

Bağın yıpranması, diz ağrısı ve topallıkla sonuçlanan bir dizi olayı tetikler. En erken aşamada, osteoartrit zaten mevcuttur. Bunu bilmek ve kabul etmek önemlidir, çünkü birçok insan "köpeğimde osteoartrit ne zaman olacak?" diye düşünür ama aslında köpek zaten buna sahiptir. Kritik yıpranma eşiğinde, CCL normal mekanik işlevini kaybeder ve ağrılı topallığa mekanik bir topallık eşlik eder. Bu noktada, mekanik topallığı etkileyen faktörlerden biri, köpeklerde belirgin bir geriye doğru eğime sahip olan tibianın tepe yüzeyinin şeklidir. Yetersiz CCL'li köpeklerde bu yüzeydeki eğimin sonucu, bacak üzerine her ağırlık verildiğinde femurun eğimden aşağı kaymasıdır. Ön çapraz bağ hasarı olmayan köpeklerde, bu eğim ancak gerçekten çok dikse ve CCL sorunlarına yatkınlık oluşturuyorsa bir sorun haline gelecektir. Bazı köpeklerde mekanik bozukluk, eklem içindeki diğer yapılarda, özellikle de menisküs olarak bilinen tampon kıkırdakta travmaya neden olabilir. Femur, tibianın tepesinin eğiminden aşağı kayarken, bu kıkırdakları, özellikle eklemin iç tarafındaki medial menisküsü ezip yırtabilir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanması Nasıl Teşhis Edilir?

Tam CCL yırtığı olan köpeklerde teşhis, genellikle deneyimli bir ortopedi cerrahı tarafından yapılan fiziksel incelemeyle koyulur ve dizde belirli el manipülasyonlarıyla eklemin gevşekliğinin tespit edilmesi ile yapılır. Kısmi yırtık veya bağın erken dejenerasyonu olan köpeklerde, radyografi veya MRI taramaları dahil olmak üzere başka testler gerekli olabilir. Maksimum fayda sağlamak için, radyografiler yüksek kalitede olmalıdır. Bazı hastalarda, tanıyı doğrulamak ve olası kıkırdak yırtıklarını veya diğer sorunları araştırmak için keşif operasyonu veya artroskopi kullanılabilir.

Çapraz bağ yaralanması nasıl tedavi edilir?

Cerrahi olmayan tedavi: Genel anestezi veya ameliyat risklerinin aşırı olduğu durumlar haricinde (örn. Şiddetli kalp hastalığı, kontrol edilemeyen hormonal bozuklukları veya bağışıklık sorunları olan hastalar, vb.) Cerrahi olmayan tedavi nadiren tavsiye edilir. Cerrahi olmayan tedavinin temel taşları vücut ağırlığı yönetimi, fizyoterapi, egzersiz modifikasyonu ve ilaç tedavisidir (antienflamatuar ağrı kesiciler). Bu aynı teknikler, cerrahi olarak tedavi edilen köpeklerin kısa vadeli post-op bakımında da de önemlidir, ancak cerrahinin ilk amacı uzun süreli egzersiz kısıtlaması ve ilaç gereksinimini en aza indirmektir. 15 kg'dan daha büyük köpeklerin, cerrahi olmayan tedavi ile klinik olarak tedavi edilebilme şansı çok düşüktür. 15 kg'dan hafif köpekler ve kedilerin şansı daha yüksektir ancak iyileşme genellikle birkaç ay sürer ve nadiren başarılı olur. Medicapet olarak size ve köpeğinize çapraz bağ hastalığı için bir rehabilitasyon planı sunabiliyoruz.

Cerrahi tedavi: Cerrahi tedavileri sınıflandırırken iki ayrı açıdan bakabiliriz. Birinciye göre ekstrakapsüler ve intrakapsüler yöntemler mevcuttur. İntrakapsüler müdahalelerin dez avantajı eklemin içine girilmenin gerekmesidir. Kapsül içine müdahale edilen eklemlerde eklem sıvısı kaybı ve operasyon sonrası ağrı ayrıca eklem içi enfeksiyon riski mevcuttur. Avantajı ise daha ekonomik olmasıdır. İkinci sınıflandırma ise eklemin biyomekaniğini değiştiren osteotomiler ve hasarlı bağı taklit eden protez bağların yerleştirilmesidir. İkinci sınıflandırmanın birinci maddesinde belirtilen osteotomi teknikleri günümüzde en başarılı tedavi seçenekleri olarak kabul edilmektedir.

Protez Ligament teknikleri: Hastanın klendi dokularının transferi ile uygulanan teknikler, hafif hayvanlarda düzgün çalışabilse de ağır hayvanlarda başarı şansı düşük tekniklerdir. Bunun nedeni muhtemelen, yedek dokuların orijinal bağ kadar sağlam olmaması ve orijinal bağın ilk durumda başarısız olmasına neden olan aynı olumsuz biyomekanik ortamda konumlandırılmış olmalarıdır. Hastanın kendi bacağında bulunan Fascia lata dokusunun şerit halinde kesilerek diz içerisine açılan bir delikten geçirilmesi ve ön çapraz bağ gibi davranması prensibine dayanan bu teknik hem intrakapsüler hem de protez teknik olduğu için dez avantajlara sahiptir. Öte yandan çok daha ekonomiktir. Fakat zaten biyomekaniği bozuk bir dize sahip bir hastamız varsa orijinalinden daha zayıf olan bu protez bağı da bir süre sonra koparacaktır. Protez bağ değiştirme teknikleri de uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bunlar, birçok hayvanı neredeyse normal işleve döndürme yeteneğine sahip basit tekniklerdir. Sonuç olarak Fascia lata'nın transpozisyonu tekniğini sadece hafif ve az hasarlı dize sahip hayvanlarda önerebiliriz.

Öte yandan naylıon/misina gibi malzemeler kullanılarak ön çapraz bağ gibi davranan destek düğümleri de kullanılabilmektedir. En yaygın kullanılan teknik "fishing line" tekniğidir. Femurun arkasındaki bir kemik (fabella) ile tibianın üstündeki bir tünel arasından geçirilen naylon iplikler tibiaya açılan bir delikten de geçirilerek femurun anormal kaymasının önüne geçer. Bu teknikte de 25 kg üzeri köpekler sonradan yerleştirilen protez iplikleri koparabilirler, ya da bu ipliklerin eklem üzerindeki gerginliğinden rahatsızlık duyuarak toplallamaya devam edebilirler. Bu fabello-tibial tuberositas sütürleri, malzeme ve tekniğe bağlı olarak bildirilen değişken başarı oranlarına sahiptir. Bu tekniğin en önemli yönü, femurdaki bağ orijininin ve tibia üzerine girmenin mümkün olduğunca izometrik olmasıdır, yani fleksiyon ve ekstansiyonda (açma ve kapama esnasında) mümkün olduğunca aynı uzunlukta kalma. Gerçekte bu imkansızdır ve bu nedenle ilke "yarı-izometri" olarak anılmıştır. Bu sebeple yeterli esneklikte ve aynı zamanda yeterli gerginlik sağlayan özel malzemeler kullanılırsa bu operasyonlar daha başarılı olacaktır. Fishing line dışında da bazı modifiye teknikler mevcuttur. Teknik seçimi konusunda hekiminiz, hastanızın durumuna göre karar verecektir.

Ön Çapraz Bağı Gereksiz Hale Getiren Tedaviler: Bu ameliyatlar, etkilenen diz ekleminin geometrisini ve biyomekaniğini CCL'nin artık gerekli olmayacağı şekilde değiştirir. Tekniğin çeşitli varyasyonları vardır, hepsi kemiğin kesilmesi ve yeni bir pozisyonda sabitlenmesi yoluyla kaval kemiğinin (tibia) üst kısmının yeniden şekillendirilmesini içerir. Bu tekniklerin konuda tecrübeli ve uzman bir hekim tarafından özel ekipmanlarla yapılması çok önemlidir. Dünyada kullanılan teknikler arasında en etkin iki yöntem olarak TTA ve TPLO gösterilmektedir. Her iki ileri teknik cerrahi de merkezimizde başarı ile uygulanmaktadır.

Tibial Plato Transpozisyon Osteotomisi (TPLO): Bu ameliyat, tibianın tepesinde bir radyal kesi oluşturmayı ve plato segmentinin kemikteki önceki eğim artık kalmayana kadar rotasyonunu içerir. Kesilen kemik daha sonra bu yeni pozisyonda bir kemik plakası ve vidalar kullanılarak sabitlenir. TPLO uygulanmadan önce özel pozisyonlarda çekilen röntgenlerle ve özel ölçüm programlarıyla rotasyonun derecesi incelikle belirlenir. Daha sonra bu rotasyonu yapmaya uygun kesi oluşturmak için gerekli özekl TPLO testere ucu seçilir. Operasyonun başarısı hekimin tecrübesinin yanında operasyon öncesinde yapılan ölçümlerin inceliğine de bağlıdır.

Tibial Tuberosity Advancement (TTA): Bu ameliyat, CCL'yi gereksiz hale getiren bir değişikliği sağlamak için tibiada bir kesi oluşturulduğu TPLO ile aynı prensibi izler. TTA'nın arkasındaki matematiksel ilkeler, TPLO'nun arkasındakilerden daha karmaşıktır; ancak, temel prensip quadriceps kas grubundan değişen bir traksiyon yönünün diz eklemi boyunca, femurun tibial platonun eğiminden aşağı kayma eğilimini nötralize eden bir kuvvet oluşturmasıdır. Gerçekte, hem TTA hem de TPLO, tibial platoyu düz patellar tendona dik hale getirmeyi amaçlar ve böylece femurun tibianın eğiminden aşağı kayma eğilimini nötralize eder.

Fibula Başının Transpoziyonu: Fibula, tibiaya paralel ilerleyen ince kemiğin adıdır ve femura kuvvetli bir bağ ile baş kısmından bağlıdır. Bu kemiğinin başının tibiadan ayrılarak öne doğru transpoze edilmesi sonucu, bozukluk sebebiyle geriye kayacak olan femurun kayması engellenmiş olur. Fibulanın zayıf bir kemik olması sebebiyle büyük hayvanlarda çok tercih edilebilen bir teknik değildir.